چله (تار): چله مجموع نخ هایی با تاب زیاد میباشد که به موازات یکدیگر و با کشش معینی بر روی میله های راز دار و زیر دار پیچیده می شوند . نازکی و ضخامت نخ های چله بر حسب تعداد گره های موضوع لحاظ در فرش گوناگون هست به تیتر مثال بهترین قالیشویی در مشهد برای فرش های درشت بافت نخ های چله۱۲ لابه‌لا و برای فرش های ظریف خیس (۴۰ و ۴۵ گره در ۵/۶ سانتی متر) نخ های ۹ لا به لا و برای فرش های ریز بافت چله های ابریشمی بکار می مارک . نخ های چله سفید رنگ در مراکز بافندگی شهری کاربرد بیشتری دارند در حالی که فرش های ایلیاتی قشقائی، بلوچی، لری و بختیاری بخش اعظم چله های رنگی دارا هستند .
حساس‌ترین و مهم‌ترین مرحله بافت قالی چله کشی و یا این که به اصطلاح یوردماق هست که اساس و اصلی قالی را تشکیل می‌دهد . هر قدر این فعالیت خوبتر و با آلرژی بیشتری انجام شود در نقطه پایان فرش تقریباً بی‌عیب و نقص در ساختار کلیدی خوا‌هیم داشت . به عبارتی دیگر قرار دادن تارها در کنار یکدیگر و به موازات هم در طول دار را چله کشی می‌گویند . در کل دو گونه چله کشی وجود دارد . یکی چله کشی فارسی و دیگری چله کشی ترکی، چله کشی پارسی به دو طرز چله کشی بر روی دار و چله دوانی بر روی زمین انجام میشود و قالی‌های ترکمنی معمولاً بر روی دار چله کشی می گردند و فرشی که ساخت می گردد تقریباً به میزان چارچوب دار و یا این که پاره ای کوچک‌تر از آن است . در یک بافت تمیز و شسته رفته نقش چله کش (تنه تاب) وارد و مسلط را هیچوقت نمی بضاعت از کار بافنده با حوصله و طاقت آن اندک بهاتر شمرد .
در امر چله کشی علاوه بر مهارت استادکار چله کش گزینش مواد اولیه مرغوب و دار مطلوب نیز حائز اهمیت مضاعف است . انتظار بیهوده ای است که از یک دار کج و کوله چه بسا با محاسبه چله کش حرفه ای بتوان فرشی بی عیب و نقص پائین کشید .
چله کشی مانند پباده سازی و رنگرزی می تواند یک پیشه مجرد در تیم رشته قالی بافی باشد . تعبیر و تفسیر این حرف این میباشد که یک چله کش ااماً نباید بافنده باشد . او پس از خاتمه چله کشی می تواند بافت فرش را هم انجام دهد و یا این که اینکه به سراغ دار دیگری برای چله کشی برود . کارش تا حدودی دقیق تر و فنی تر از بافنده میباشد . محاسبی میباشد که با دانایی از نقشه فرش، تعداد تارها و نوع آن ها و ارتفاع و پهنا فرش را حساب و کتاب نموده و به هنگام پیدایش اشکالات فنی کارکشته به یافتن راه حل های مناسب هم می باشد .
برحسب محل بافت و سنت های بافندگی، چله کشی به دو خط مش زیر فیس می گیرد: چله کشی فارسی، چله کشی ترکی .
در چله کشی فارسی مقدمه نخ های چله را در روی زمین به به دور دو میله که در زمین محکم شده وعظ میکرد ند پیچیده و بعد آن را به دار منتقل می نمایند درحالی که در چله کشی به طریقه ترکی دو مستخدم که یک عدد در بالا و دیگری در تحت دستگاه قالی بافی نشسته اند با پرتاب گلوله نخ چله به طرف یکدیگر و پیچاندن منظم این نخ ها در فضا میله های سردار و تحت دار این عمل را انجام می دهند . این گونه چله کشی هر تعدادی باعث صرف وقت بیشتری می شود البته به علت اعتنا و نظمی که در فعالیت وجود دارد فیض ای کاملاً رضایت بخش ببار می آورد .
پس از چله کشی بنابر سنت های بافندگی هر محل، گهگاه یک دو سانتی متر و حداکثر چهار سانتی متر در پهنا فرش را به رخ گلیم بافت در می آوردند . گلیم بافی در سر و ته فرش ااماً عملی نمی‌باشد که همیشه و تمامی جا زمینه عمل باشد . اکثری از مواقع فرش ها و قالیچه ها به ویژه انواع میانگین و تجارتی آن ها فارغ از نصیب گلیم بافت به بازار عرضه می شوند .
اکثراً پس از خاتمه بافت بر روی نخ های چله یک ردیف زنجیره می زنند . زنجیره در واقع نوعی قلاب بافی میباشد که هر بار روی چهار نخ (دو نخ رو و دو نخ زیر) چهره می گیرد . زنجیره ها علاوه بر آنکه لبه های فرش را زیباتر و منظم خیس می کنند باعث آن می شوند که گره ها در روی چله فرش تکان نکرده و ثابت بمانند .
برای چله کشی با توجه به ابعاد، رجشمار و مواد نخستین قالی تعداد معینی از تارهای چله را به موازات یکدیگر و در کنار نیز و در طول قالی قرار می دهند . هنگام چله کشی دو نفر یک عدد در کنار رمز دار دیگری کنار پایین دار قرار گرفته و آغاز به چله کشی می‌کنند . مقدمه سرنخ چله را به دور پایین گره زده از جائی که چله کشی آغاز می‌گردد . و گلوله نخ را از بالای سردار به طرف ذیل عبور داده و امتداد می دهند بعد گلوله نخ را از بالای زیر دار عبور داده و دوباره مرحله قبل را تکرار مینمایند این کار را تا جائی انجام می‌‌دهند که قسمت‌های انتخاب شده برای چله کشی لبریز شود در این چله کشی در بین تارها ضربی ساخت میشود که در حالتی که از زمان جانبی به آن نگاه کنیم به حالت هشت انگلیسی چشم میشود، مسافت فی مابین تارهای چله بستگی به رجشمار فرش دارااست .
چله ,کشی ,های ,دار ,فرش ,نخ ,چله کشی ,نخ های ,بر روی ,فرش را ,را به
درباره این سایت